Regina Otel’in tam karşı sağ çaprazında da, sonradan adada yaşanan tüm felaketlerin kaynağı olacak olan Polis merkezi yer almaktaydı. Dönemin Polis (Genel) Müdürü Lağudontis idi. Üç yıl sonra Kıbrıslı Türklere toptan saldırıların başlangıcını teşkil edecek olan Tahtakala’daki saldırının talimatını veren, İçişleri Bakanı Polikarpos Yorgacis’in de has adamı olan Lağudontis…
Otelin önünden geçip Polis merkezinin önünden iniş aşağı hızlanıp, Baf kapısının içinde yer aldığı tünele hızla girdik ve oradan da surların dışına adeta fırlayarak çıktık. Bundan sonrası dümdüz tabak gibi bir yoldu. Yunanistan Elçiliğin önünden geçtikten sonra yarışmaya başladık Aydın’la… Soluğumuz kesildiğinde artık Lefkoşa Genel hastanesine gelmiştik.
Gözüm hemen babamın yeni aldığı arabayı aradı. Süt beyazı renkli, Y066 plakalı yepyeni bir Jaguar’dı babamın arabası. En çok da deri koltukları, ön iki koltuğun arasında yer alan gösterişli ve cilalanmış tahta topuzlu vites kolu ve de sürat göstergesinin ve diğer göstergelerin yer aldığı ön tablosu hoşuma giderdi. Göstergelerin hepsi yuvarlak şekilde ve tahtadan yapılmış, çok da güzel cilalanmış bir konsolun içine gömülüydü. Babamın bir evvelki arabası, “P” plakalı “O…’ marka bir araçtı. Numarasını nedense hatırlamıyorum. 268, 468 gibi bir sayıydı sanırım. Hiçte hoşnut değildi o araçtan. Zaman zaman canı sıkılır “bir daha “O…” marka araba alanın…” diye söylenirdi kendi kendine. Neydi hoşuna gitmeyen o arabada hiç öğrenemedim ama bayağı da şikayetçiydi. Jaguar’ı alınca şikayetleri bıçak gibi kesildi babamın. O dönemde yollarda seyreden araç sayısı az olduğundan adeta rüzgarla yarış ederdi babam yeni Jaguar’ı ile. Öndeki iki kapının da kelebek camları vardı. Ben ön sol koltuğa oturduğumda en çok, kelebek camını açıp yüzüme doğru çevirmek hoşuma giderdi. Kliması sadece ısıtmak için miydi, yoksa hem ısıtıp hem de yazın soğutuyor muydu hiç hatırlamıyorum ama ısıttığından eminim.
Babamın arabası yerindeydi. Özel bir yer vermişlerdi babama aracını koyması için Hastane binasının yer aldığı bahçenin içinde. Giriş kapısına yüzümü dönünce sol taraftaydı. Dört direkten oluşan, üstü kapalı bir garajdı. Görevi gölge yapmaktı sadece. Garajın ön kısmı da içinde yeşil ağaçların yer aldığı bir koruluğa veya da park alanına bakıyordu. Hastanede çalışan kişilerin araçları ise daha farklı bir yerde, zemini toprak olan geniş bir alanın içindeydi.
Her zamankinden farklı olarak Hastanenin önü ana baba günüydü o gün. Her zaman olmayan bir kalabalık vardı kapının girişine yakın yerde. Etrafı bir uğultu kaplamıştı ve “Zito Enosis”, “Zito Makariotuto”, “Zito EOKA”, “Zito Makarios”, (Yaşasın Yunanistan’la birleşme, Yaşasın ulu Makarios, Yaşasın EOKA, Yaşasın Makarios) bağrışları duyuluyordu birbiri arkasına. Birçoğunun ellerinde Yunan bayrağı ile mavi zemin üzerine yataylama beyaz büyük bir haçın olduğu, ortasında da EOKA yazısı ile Akropolis tapınağı olduğunu sandığım bir tapınağın resminin bulunduğu bayraklar vardı. Coşkulu coşkulu sallayıp bağırıyorlardı.
Belli ki olağanın dışında bir durum yaşanmaktaydı hastanenin giriş kapısı önünde. Meraktan çatlayacaktık Aydın’la birlikte. Bisikletlerimizi babamın garajının direklerinden bir tanesine yaslayıp, kilitledikten sonra uçarcasına koştuk kalabalığa doğru. Boyumuz da oradaki yetişkinlere kıyasla yarı boyda olduğundan daldık kalabalığın içine.
İtile kakıla, onu bunu çekiştirerek, bazen eğilip bacak aralarından da geçerek önlere doğru ilerlemeyi başardık. Biraz önümüzde siyah cübbesinin içinde bütün haşmeti ile Makarios durmaktaydı. Başında da silindir biçiminde, üstü düz, siyah renkli, kenarlarından aşağıya doğru da siyah bir kumaşın indiği başlık vardı. Boynunda ise iri gümüş renkli bir zincire takılı kocaman bir ıstavroz (haç) sallanıyordu. Elinde de bir sopa vardı ama asası mıydı yoksa bastonu muydu hiç hatırlamıyorum. Süslü güzel bir sopaydı. Elle tutulan yeri gümüş gibi parlıyordu. Büyük bir olasılıkla da gümüşten yapılmıştı. Hiç koskoca Başpiskopos ve de yeni Cumhurbaşkanı tahta sopa taşır mıydı?… (devam edecek)
Ata ATUN
e-mail: ata.atun@atun.com veya ata.atun@gmail.com
http://www.ataatun.org
Facebook: Ata Atun
17 Şubat 2016
1974 öncesinde, Rumların mutlak hakimi oldukları Kıbrıs’ta yaşamımı sürdürürken, Rum kişi ve bürokratlardan sıklıkla duyduğum bir cümleydi bu (bekle be it). Çocukluğumuzda “skilosgagi” (küçük it) idik, Rum çocuklar bize öyle hitap ederlerdi, büyüyünce de “skilos”a (it) terfi ettik hep birlikte, “gagi”si kaldırıldı.
Türkler ve köpekler giremez-1964 Kıbrıs
Bana kim olduğumu ve nerede yaşadığımı hatırlatan 2 buçuk kelimelik bu cümleyi çok sık duyardım Rumlardan, özellikle de Rum bürokratlardan. Daha doğrusu ister devlet dairesi olsun, ister Belediye veya da şantiye, tümü böyle hitap ederlerdi Kıbrıslı Türklere. Randevu almış olsanız bile, saatinde gitmenize rağmen önce bu hitabı duyar sonra da saatlerce bekletilirdiniz. Herkes gelir, işi olur biter giderdi ama sizin işiniz yapılmaz ve hep sona bırakılırdınız, çoğu zamanda ertesi güne veya da ertesi haftaya veya da adı konmamış çok uzaktaki bir tarihe.
“Skilos” kelimesini ilk kez, ne tesadüftür, Makarios’tan duymuştum.
1960’lı yılların ilk başlarıydı ve İngiliz Sömürge dönemi de son aylarını yaşamaktaydı. Makarios, 1959’un Aralık ayında yoğun bir şeçim propagandası ve faaliyetinden sonra rakibi, solcuların lideri Yorgo Klerides’i ezip geçmiş, 1960 yılının Ağustos ayında ilan edilecek Kıbrıs Cumhuriyeti’nin ilk Cumhurbaşkanı seçilmişti. Sanki de Kıbrıslı Rumların Kralıydı. Kıbrıslı Rumlar kendisine tapıyorlardı ve ne derse, ne isterse anında yapıyorlardı. Her gittiği yerde etrafında büyük bir kalabalık vardı… Hem kendisine tezahüratta bulunuyor, hem de sıraya girip elini öpüyorlardı.
Babam, nurlar içinde yatsın, Prof. Dr. Hakkı Atun, o yıl Lefkoşa’da, Veteriner Dairesi ile Lefkoşa Genel Hastanesinin laboratuvarında yoğun bir araştırma yapmaktaydı. İnsanlara ve hayvanlara musallat olan bir mikrobu teşhis etmeye ve sınıflamaya çalışıyordu. O dönemde Lefkoşa Genel Hastanesi Kan Bankası Müdiresi rahmetlik Melahat Hulusi (Melahat Hacıburgul) hanımla da Kıbrıslı Türklerin ve Kıbrıslı Rumların kan grupları üzerinde ortak bir çalışma da yapmaktaydı. Sonradan yayınladığı makalesinde Kıbrıslı Rumların kan grubunun Kıbrıslı Türklerle ve Anadolu insanı ile aynı olduğu, (Yunanistan’da yaşayan) Yunanlıların ise çok farklı bir kan grubundan oldukları bulgusunu ortaya koymuştu. Makale yayınlanınca bu sonucu gören Kıbrıslı Rumlar çılgına dönmüştü.
Günümüzde Lefkoşa Surlar içinde Turizm Bakanlığının bulunduğu binada eğitim veren Bayraktar Ortaokulundaki dersler bitince bisikletime biner, ya dosdoğru Küçük Kaymaklı’daki evimize giderdim ya da nüfusunun çok büyük bir kısmını Rumların oluşturduğu bölgede yer alan babamın yöneticisi olduğu laboratuvara… Babam mesleğinde çok iyi olduğundan ve uluslararası tanınmışlığından dolayı, İngilizler kendisini adaya geri dönmesi için binbir zorlukla ikna etmişler, laboratuvarın da başına koymuşlardı. Babama verdikleri maaşı, Kıbrıs’ın o dönemdeki İngiliz Valisi Sir Hugh Foot’a dahi veriyorlar mıydı, emin değilim.
O gün dersten çıkınca, babası bir ayakkabıcı ustası olan sınıf arkadaşım Aydın’la birlikte amcasının yattığı Lefkoşa Genel Hastanesine gitmeye karar verdik. O amcasına gidecekti, ben de babama. Bisikletlerimize bindik, Selimiye camisinin yanından geçip, Arasta’ya daldık. Önce Ermu caddesine girdik, oradan da sanırım bir Ermeni olan Lokmacının yanından da Ledra sokağına büktük. O dönem Ledra sokağının adı “Uzun Yol”du. Uzun Yol’u boydan boya geçerek meydana gelince sağa döndük. O dönemin en meşhur oteli olan Regina Otel, Palmiyelerin yer aldığı sokağın üzerindeydi ve önünde de hep açık saçık giyinen kadınlar dururdu. Tam karşı sağ çaprazında da, sonradan adada yaşanan tüm felaketlerin kaynağı olacak olan Polis merkezi yer almaktaydı.
(Devam edecek…)
Ata ATUN
e-mail: ata.atun@atun.com veya ata.atun@gmail.com
http://www.ataatun.org
Facebook: Ata Atun
15 Şubat 2016
Dört özgürlük üzerinde, yani insanların, ticari malların, paranın ve iş gücünün serbestçe dolaşımı üzerinde kesin bir mutabakata varılmış. İsteyen Kıbrıslı Rum, adanın istediği bölgesine özgürce yerleşebilecekmiş, iş kurabilecekmiş, yerleştiği bölgede yeterli oy alabilirse o devletin (Rumlar eyalet demeyi tercih ediyorlar) meclisine girebilecekmiş, hatta bakan bile olabilecekmiş. Hayalin bu kadarına da pes doğrusu. Kıbrıs Türk Kurucu Devleti Meclisinde Rum milletvekili ve Kıbrıs Türk Kurucu Devleti Hükümetinde de Rum Bakan, örneğin Rum Savunma Bakanı olacakmış. Buna Kantara’nın keçileri bile güler.
Rumları temsilen müzakereler katılan ve isteklerini dile getiren, arada yalan beyanlar da veren Anastasiadis’in hayal gücünün sınırı yok. Kendilerini adanın mutlak hakimi sanıyorlar ve biz Kıbrıslı Türklere nefes almayı bile lütfetmek gücüne sahip olmayı hedefliyorlar.
Anastasiadis’e göre müzakerelerde çıban başı olan sorunların üçte ikisi çözülmüş ve üzerinde mutabakata varılmış, geriye kalan üçte bir ise basit konulardan oluşuyormuş, çözüm an meselesiymiş.
Çözüm an meselesi olmasına an meselesi ama niye 2018’den evvel de çözüme ulaşılamazmış pek de anlayamıyorum. Anastasiadis zaten bilinen bir alkolik. Güne viskiyle başlar, aralarda kahve veya çay yerine viski içer. Öğleyin tarzını değiştirir ve yemekte kırmızı Limasol şarabı içer. Öğleden sonra biraz kestirdikten sonra çalışmaya gene viski ile başlar. Akşam tercihi Kıbrıs konyağıdır. Kışın sıcak sıcak ya VSOP’e içer ya da 31. Çoğu zaman dalgadadır Anastasiadis.
Bu nedenle de hem müzakerelerin çözüme çok yaklaştığını söyler, hem de 2018’den evvel çözüm olmaz der. Kayıp şahısların KKTC’deki askeri bölgelerde aranması için talepte bulunur, Kıbrıslı Türklerin “bir bizim askeri kampta, bir sizin askeri kampta kazı yapalım” önerisi karşısında da yaygarayı basar, Kıbrıslı Türkleri AB’ye ve BM’ye şikayet etmekle tehdit eder.
1977 yılında Denktaş ile Makarios arasında gerçekleştirilen “I. Doruk Anlaşması”nda, üzerinde mutabakata varılan ve son 39 senedir BM’nin Kıbrıs müktesebatının temelini oluşturan iki Kurucu Devletten (Eyaletten) oluşacak Federal Devlet kavramını kendi kafasına göre değiştirmiş Anastasiadis. Dalgadaki kafası, dünya devletler tarihindeki örneklerde olduğu gibi iki Kurucu Devletin (eyaletlerin) yeni bir Federal devleti oluşturacağına, önce Federal Devletin hayata geçeceğini sonra da bu Federal devletin iki kurucu devleti veya bölgeyi veya da eyaleti sonradan oluşturacağını söylemekte.
Kıbrıslı Türkler ellerinde tuttukları toprakları kesin olarak iade edecekler ama biraz oyalanmaları ve sevinmeleri için de bu iade süresi 8760 saat gibi binlerle telaffuz edilebilen çok uzun bir zaman dilimi olacak.
Ve en önemlisi de dönüşümlü başkanlığı asla kabul etmediğimiz için Kıbrıslı Türkler hiçbir zaman, Kıbrıslı Rumların çoğunluğunu oluşturduğu yeni devletin Cumhurbaşkanı olamayacak. Bu bizim kırmızıdan da öteye, kırmızı değil “kızıl çizgimiz”dir diyor Anastasiadis.
Türkiye’nin Garantörlüğünün kaldırılması ve Türk askerinin tümden adadan ayrılması konusu ise Anastasiadis’in cebindeymiş. Adeta çantada keklikmiş bu konu ve daha şimdiden halletmiş. Müzakereler biter bitmez, AB’nin baskısı ve düzenbazlığı sayesinde Türkiye, Kıbrıslı Türklerin kurucusu ve ortağı olduğu 1960 Kıbrıs Cumhuriyeti üzerindeki Garantörlüğünden vazgeçecekmiş, hem de Türk Silahlı Kuvvetleri, yeni devlet ilan edilir edilmez pılısını pırtısını toplayıp gidecekmiş, yerine de 1964 yılında yaptıkları gibi kruvaziye gemilerle, karı koca kıyafetinde ve rolünde Yunan askerleri gelecekmiş, kimseye çaktırmadan…
Ata ATUN
e-mail: ata.atun@atun.com veya ata.atun@gmail.com
http://www.ataatun.org
Facebook: Ata Atun
12 Şubat 2016
Mayıs ayında yapılacak seçimler yaklaştıkça Rum Siyasiler de iyice sapıtmaya başladılar. Akıllarında olan ama bugüne değin bir türlü sesli dile getirmeye cesaret edemedikleri konuları bir bir açığa vurup dillendiriyorlar.
Dilin kemiği yok ya.
Durup dururken KKTC sınırları içinde bir kanton bölge daha icat ve ilan ettiler. Zafer Burnu yöresinde yer alan 4 adet Maronit köyü çözüme ulaştığı takdirde Rum eyaletine bağlı Kanton bölge olacakmış. Tam da “aç horoz rüyasında kendisini arpa ambarında görürmüş” hikayesine uygun bir hayal. Karpaz yarım adasındaki 4 Rum köyünü aldılar, Rum eyaletine bağlı kanton bölge olmasını garantilediler, şimdi ikinci bir kanton bölge yaratmanın çalışmasını yapıyorlar üstüne de sözünü veriyorlar Kıbrıslı Rumlara. Birisi Doğu’da, diğeri Batı’da 2 kanton bölge.
Rumların hayallerinin sınırları yok.
Rumlara göre bu ada üzerinde yaşayan Kıbrıslı Türkler de yok. Onlara göre biz Kıbrıslı Türkler bu adanın 454 yıllık misafirleriyiz. Neredeyse yarım asır evvel Türkiye’den gelip buraya yerleşmiş ve buraları kendine vatan etmiş, vatan bilmiş kardeşlerimiz de misafirlerin misafirleri. Bırakın Türkiye’den gelip burayı neredeyse yarım asırdır vatan etmiş, vatan bilmiş kardeşlerimizi toptan geri gitmelerini istemelerini, biz Kıbrıslı Türkleri de AB’yi arkalarına alıp, resmi yollardan bu adadan atmanın yollarını bulmaya çalışıyorlar. Resmi demek, AB’nin itiraz etmeyeceği bir yöntem demek Rumlara göre. Zaten Rumlara göre dünya üzerinde AB’den başka bir söz sahibi, yetkili başka bir makam da yok. Kendileri üye ya. Gerisi çok önemli değil. Zaten 19.cu yüzyılın başında günümüzde AB’yi oluşturmuş ülkeler, Osmanlı Devletinin Yunanistan yarım adasındaki topraklarına zorla el koyup, bir tek kurşun atmadan kurdurmuşlardı Yunanistan’ı, baskı, şantaj, olmadık vaatler ve faiz zoru ile.
Anastasiadis’in birkaç gün evvel yaptığı açıklamaya göre KKTC’de geçen sene Nisan ayında yapılan seçimlerden sonra hızla ve büyük bir şevkle başlayan müzakerelerde, çok büyük ilerlemeler kaydedilmiş, Rumların bol keseden kazanımı olmuş ve sona da iyice yaklaşılmış. Türklere muhtariyet hakkı dışında başka hiçbir hak verilmemiş ve ikinci sınıf vatandaş olmaları sağlanmış.
Akıncı ile varılan mutabakat sonucunda “Mülkiyet” konusu kökünden çözülmüş ve 1974 öncesi Rum mal sahipleri, müzakerelerin bitmesinden sonraki bir yıl içinde başvurmaları durumunda mallarını, üzerinde inkişaf olsa dahi geri alacakmış, isterse de bugünkü değerlenmiş hali ile kiralayacak veya da değerlenmiş fiyatından satacakmış. Türklerin güneyde kalan mallarından istimlak edilmek kurtulmayı başaranlar da üzerlerinde yatırım olmadıkları için tarla fiyatına takas edilecek veya Rumlara satılacakmış.
Kıbrıslı Türklerin nüfusu asla Kıbrıslı Rumların nüfusunun dörtte birini geçmeyecekmiş ve yurt dışından gelip adaya yerleşmek isteyen Kıbrıslı Türkler de geri çevrilecekmiş veya da onlara karşın Yunanistan’dan 4 misli Yunanlı getirilip adaya yerleştirilecekmiş.
Dört özgürlük üzerinde, yani insanların, ticari malların, paranın ve iş gücünün serbestçe dolaşımı üzerinde kesin bir mutabakata varılmış. İsteyen Kıbrıslı Rum, adanın istediği bölgesine özgürce yerleşebilecekmiş, iş kurabilecekmiş, yerleştiği bölgede yeterli oy alabilirse o devletin (Rumlar eyalet demeyi tercih ediyorlar) meclisine girebilecekmiş, hatta bakan bile olabilecekmiş. Hayalin bu kadarına da pes doğrusu. Kıbrıs Türk Kurucu Devleti Meclisinde Rum milletvekili ve Kıbrıs Türk Kurucu Devleti Hükümetinde de Rum Bakan, örneğin Rum Savunma Bakanı. Buna Kantara’nın keçileri bile güler…. (devam edecek)
Ata ATUN
e-mail: ata.atun@atun.com veya ata.atun@gmail.com
http://www.ataatun.org
Facebook: Ata Atun
10 Şubat 2016
