Ankara Antlaşması uyum protokolü görüşmeleri korkulduğu gibi gelişmiyor |
 |
Prof. Dr. Ata ATUN |
|
AB’nin 3 Ekim’deki müzakerelerin başlayabilmesi için şart koştuğu Ankara Anlaşması’nın Kıbrıs (Rum) Cumhuriyeti’ni de içine alacak biçimde genişletilmesini öngören uyum protokolü, 2 Mart’ta AB’nin başkenti olarak addedilen Brüksel’de Avrupa Birliği Komisyonu ile müzakere edilmeye başlandı.
Türkiye tarafından gönderilen görüşmeciler Deniz Bölükbaşı ve Ertuğrul Apakan. Geçen sene BM gözetiminde Rumlarla, Lefkoşa Uluslararası Hava Alanında yapmış olduğumuz Annan Planı görüşmelerinde her ikisini de yakından tanımak ve beraber çalışmak fırsatım oldu. İkisi de mükemmel birer diplomat, hariciyeci, Kıbrıs uzmanı ve görüşmeci.
İlk gün müzakereler olumlu bir havada geçti. Masada şimdilik ciddi bir anlaşmazlık yok ve görüşmeler teknik seviyede yapılıyor. Daha ilk günden Dışişleri bakanlığının Kıbrıs konusundaki uzmanları Müsteşar Yardımcısı Büyükelçi Ertuğrul Apakan ile Büyükelçi Deniz Bölükbaşı, AB Komisyonunun önüne 4 önemli mesaj koydu.
1. Ek protokol, ticari bir anlaşma protokolüdür ve siyasi bir içerik taşımamaktadır. Bu nedenle sadece “ticari amaçlı” uygulanabilir. Bu protokolden Türkiye’nin Rumları tanıdığı anlamının çıkarılmaması için, “Rumların tanınmadığına” dair resmi çekince yazısı protokole iliştirilecektir.
2. Protokol “Rumlara limanların ve hava alanlarının açılması” ile ilgili bir madde içermediği için AB’nin bu talebi dikkate alınmayacaktır.
3. Tüm uluslararası anlaşmalarda olduğu gibi, ek protokolün imzalanması halinde Kıbrıs (Rum) Cumhuriyet’nin ayrı bir devlet olarak “sınır tanımı” yapılacaktır.
Bu 3 maddeden de görüldüğü gibi, şimdilik Rumları tanıma, limanları açma ve Kıbrıs’ın tümünün Rumların idaresinde olduğu kavramları görüşülmeyecek bu ek protokolde görüşülmeyecek.
Müsteşar Yardımcısı Ertuğrul Apakan ile Deniz Bölükbaşı’nın temsil ettiği Türk tarafı, protokole paraf atılması konusundaki Türk mevzuatından kaynaklanan sorunları AB’ye aktardı. AB Komisyonu üyeleri de uyum protokolü süreci konusunda hala daha kafaları karışık ve de nasıl bir metot takip edecekleri konusunu da halen bilmiyorlar.
Türk heyeti, uyum protokolünün imzalanmasının Rumların tanınması anlamına gelmeyeceğini ve Türkiye’nin KKTC ile ilişkilerini etkilemeyeceğine ilişkin bir beyanı uyum protokolü ile birlikte açıklamak isteklerini de ayrıca AB Komisyonuna iletti.
Şimdilik işler emin ellerde ve yolunda… Hayırlısı
