Kıbrıs Çözüme Ne Kadar Yakınlaştı |
 |
Prof. Dr. Ata ATUN |
|
Papadopulos’un politik yaşamının kaderini belirleyen 24 Nisan 2004 Referandumunun üzerinden daha 4 yıl bile geçmeden, “Hayır” oylarının bedeli Papadopulos’a çok ağır ödetildi.
EOKA ve AKRITAS yapılanması içinde kod adı Defkalion olan yılların aşırı sağcı politikacısı Papadopulos, son seçimlerde 24 Nisan 2004 Annan Planı referandumunun bedelini ödeyerek seçimi kaybetti ama politikadan çekilmemek de için var gücü ile direniyor.
Gerçekte Papadopulos’u bekleyen kader, politikadan silinmek. Arkasından da hızla hayattan silinmesi gelecek. Tabii kendi kaderi ile. Papadopulos bu yenilginin verdiği üzüntüye dayanamayacak ve belki de 2009’u bile göremeyecek.
Papadopulpos ilk günün üzüntüsünü ve şaşkınlığını attıktan sonra dört elle 2.ci turun kaderini belirlemeye soyundu.
1.ci turun hemen sonrasında gerek 2’nci tura kalan Dimitris Hristofyas’ı aday çıkaran AKEL, gerekse de 1’inci turu en önde tamamlayan Ioannis Kasulidis’i aday gösteren DISY, parti bazında destek alabilmek için Papadopulos’un DIKO’su ile sıkı bir pazarlığa girdiler.
%31.5 düzeyinde olan DIKO oylarını yani Papadopulos’un oylarını alabilmek için teklifler havada uçuşmaya başladı.
Ya siyasî görüş ve partilerin siyasetin yelpazesindeki konumlarına göre bir işbirliği olacak ya da politik çıkarlar söz konusu olacak.
AKEL, Papadopulos’un partisine hükümette 4 Bakanlık, Mecliste Meclis Başkanlığı ve koalisyon hükümeti kurmak teklifini yaptı.
DISY’de benzeri bir teklif yaptı. DISY’nin teklifinde bakanlık sayısı 5’e çıkarken Meclis Başkanlığı teklifi yok.
Her iki parti birbirinden habersiz olarak Papadopulos’a, Gambari sürecine sadık kalmayı, Annan Planı benzeri planları reddetmeyi, adada AB garantisi ve BM parametreleri içinde iki toplumlu, iki bölgeli Federal bir yapılanma için mücadele vereceğini taahhüt eden yazılı birer de metin verdi.
AKEL, Papadopulos’a verdiği niyet ve ortaklık mektubuna DISY’ninkinden farklı olarak Yunanistan ile uyum ve işbirliğini arttıracağına dair bir de madde ilave etti.
Ama her ikisinin de ilkeleri içinde, Kıbrıs sorununun özünün “işgal ve istila” olduğunun anlaşılması için uluslararası toplumun, Rum tarafının tezleri konusunda bilgilendirilmesi, Kıbrıs sorununun çözüm ilkelerinde, yani Annan benzeri bir plan gelirse mevcut koşullardan herhangi bir indirim yapmamak, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin bağımsızlığını ve askersizleştirilmesini sağlamak, yabancı garantörlerin yani Türkiye’nin tek taraflı müdahalede bulunma hakkının ortadan kaldırılması için çalışmak, Rum göçmenlerin kuzeydeki mallarına geri dönüş hakkının garanti altına alınmasını sağlamak, kolonizasyona son vermek yani Türkiye’den gelen soydaşlarımızın geri gönderilmesi ve üniter Rum devletini faaliyete geçirebilmek için ekonominin ve kurumların yeniden birleştirilmesi taahhütleri var.
Papadopulos’un DIKO’su ile Kasulidis’in DISY’si aynı sağ oylardan ve görüşlerden destek alıyor. Her ikisi de EOKA kökenli. Rum sağcılar 1993 yılından beri aralarında devam eden çekişmeyi bir kenara bırakıp, EOKA ilkelerini ve Ortodoks kilisesini benimseyip ortak hareket etmeleri söz konusu olabilirse, sağ görüşlü bu Rumların desteği ile seçimi DISY adayı Kasulidis zorlayabilir ama kazanma şansı çok fazla değil.
Buna karşın DISY seçimi kazanması durumunda, kurulacak yeni hükümette DIKO’ya vereceği sandalyeler nedeni ile seçim döneminde açıkladığı Avrupai çözüm parametrelerinden çok uzaklaşmak zorunda kalmayı da göze almak mecburiyetinde olacak.
Kasulidis’in çok değil daha 4 gün evvel, “Ulusal Konsey kararlarının dışına çıkmayacağım” demesi de, yeni dönemde Avrupai bir çözümün çok uzakta olduğunun, Papadopulos dönemi fikirlerin de geçerliliğini koruyacağının işaretini veriyor.
AKEL ise DIKO’dan 24 Nisan 2004 Annan referandumunda, sadece 2 gece evvel “Hayır”a dönüştürdüğü % 38’lik oylarının diyetini istiyor. AKEL, 2003 yılında Papadopulos başkanlığında kurulan hükümette, aynen DIKO-AKEL koalisyonunda olduğu gibi, bu sefer de Hristofyas hükümetinde AKEL-DIKO koalisyonunu kurmak ve DIKO’ya da 4 bakanlık ve Meclis Başkanlığı vermek kaydı ile Papadopulos’tan destek istedi.
Papadopulos’un partisi olan DIKO’nun 180 kişilik Yürütme Sekreterliği, yaptığı Yürütme Bürosu ve Merkez Komite toplantıları sonrasında 112 olumlu oyla yani çoğunluk oyları ile AKEL adayı Dimitris Hristofyas’ı desteklemek kararı aldı.
Buna karşın da Rum Ortodoks kilisesi yaptığı toplantıda DISY adayı Ioannis Kasulides’i desteklemek kararını aldı.
Seçimi hangi aday kazanırsa kazansın, Papadopulos döneminin ve o dönemdeki anlayışın bir müddet daha Rum tarafında ve Rum dış siyasetinde devam edeceği kesin.
Papadopulos’un seçimleri kaybetmesi aslında Türkiye’nin elini kuvvetlendirecek ve Kıbrıs tezlerini güçlendirecek.
Bu güne kadar Rumların uyuşmaz taraf olduğunu ispatlamakta zorluk çeken Türkiye, Papadopulos’un gölgesinde icraata başlayacak olan yeni Rum cumhurbaşkanının da olumsuz tavırları nedeni ile Kıbrıs konusunda hem puan toplayacak hem de kendi tezlerini çok daha kolay bir şekilde hem AB’ye hem de ABD ve dolayısı ile BM’ye kabul ettirebilecek.
İster DISY adayı Kasulidis kazansın, ister AKEL adayı Hristofyas kazansın, Kıbrıs’ta çözüm bir hayal.
2008 yılı Kıbrıs’ın geleceğinin nereye doğru gittiğinin belirleneceği bir yıl olacak.
