UNDP kredi koşulları |
 |
Prof. Dr. Ata ATUN |
|
Konuya UNDP’nin (United Nations Development Programme) ne olduğundan başlayayım. Türkçesi Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı, başında da Kemal Derviş var. Türkiye’nin Ekonomisinin kalkınması için Türkiye’ye getirilip, Ekonomi Bakanı yapılan, enflasyonla ilk mücadeleyi başlatıp, gerekli yasaları çıkarttıran ve enflasyonda gözle görülen düşüşleri başlatan kişi. Sonu selamet oldu ve üç haneli enflasyon önce iki haneye, sonra da tek haneye düştü.
UNDP çok yönlü çalışmalar yapıyor. Mesela bunlardan en son yaptığı, Kongo’da demokratik seçimler yapılabilmesi için Kongo hükümetine hem bilgi, hem personel hem de parasal katkı koymak. Sonucunda bu seçimler tam demokratik olamasa da, bir sonraki yüzde yüz demokratik bir seçim olacak.
Rumlar Avrupa Birliği’nin “Gelecek İçin İşbirliği” programı aracılığıyla Avrupa ödeneklerini Kıbrıs’ta dağıtma görevini üstlenen UNDP (BM Kalkınma Programı) birimiyle yaptıkları işbirliğinin kaygı verici olduğunu düşünüyorlar ve bunu resmen yazılı olarak da dile getirdiler.
Rumlar “Gelecek İçin İşbirliği” Programının hayata geçirilmesi aşamalarında AB’nin UNDP ile kurduğu ilişki ve işbirliğinin, yan ürün olarak pek çok sorun doğurduğuna inanıyorlar.
Rumların bu şikayetlerinden sonra AB yetkilileri, yazışmaları aracılığıyla pek çok kez, 10 milyon Euro’nun üzerindeki bu “Kalkınma” ödeneklerini UNDP’nin dağıtma yönteminden duydukları hoşnutsuzluğu yazıya döktüler.
AB, UNDP’den defalarca, programın iki toplumlu niteliğini koruması, siyasi yöne özellikle özen göstermesi, ödeneklerin verilmesinde güvenilir prosedürler işletmesi ve yapılanlar hakkında çok detaylı bilgi vermesi talebinde bulundu Rumların baskısı sonucunda.
Rumların feci halde canlarını sıkan iki konu var.
UNDP’nin, ödenekleri Rum makamlarına ilgili bilgiyi vermeksizin dağıtmakta olduğunu iddia ediyorlar. AB’nin konuyu uzaktan (ta Brüksel’den) izlemekte olduğunu söyleyip bu konuda “By pass edilmekten” (kenarda bırakılmaktan) hiç hoşlanmadıklarını söylüyorlar. UNDP’nin işleyiş yönteminden özellikle rahatsızlık duyuyorlar ve Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla, ödeneklerin KKTC’ye aktarılması konusunda sürekli bilgi istiyorlar.
Rumlara göre sayıca çok daha fazla Rum istekte bulunmasına rağmen Türklere ayrıcalık yapılmış ve Kıbrıslı Rum’dan çok daha fazla sayıda Kıbrıslı Türk’e kredi verilmiş. Miş diyorum çünkü ben de bunun tam aksi görüş ve düşüncedeyim. UNDP Rumlara parasal yardım yaparken Türklere tavsiye ve yol göstericilik yapıyor ve para vermiyor.
Aslında gerçek şikayet konusu UNDP tarafından verilen bazı ödeneklerin, Rumlara göre, Kıbrıslı Türkler tarafından, verildikleri amaç için kullanılmış olmaması. (mış)
Kıbrıslı Türklere kredi verilmesindeki vazgeçilemez koşul, bu paraların 1974 öncesi Kıbrıs Rumlara ait taşınmaz malların ve mülklerin geliştirilmesinde kullanılamayacak olmasıdır. Yani diğer adı ile “Moratoryum”.
Aynen Mali yardımda olduğu gibi, Rumlar UNDP kredileri içine bile Moratoryum’u koydurmayı başarmışlar.
UNDP’nin Lefkoşa merkezi nerde biliyormusunuz. Fenaromeno Kilisesinin tam karşısındaki 2 katlı, Osmanlı döneminin son yıllarına veya İngiliz sömürge döneminin ilk yıllarına ait taş bir binada. Yani Lefkoşa’nın Rum tarafında.
