Yeşilırmak kapısı açılıyor mu |
 |
Prof. Dr. Ata ATUN |
|
“Ara Bölge”den gelen haberler Yeşilırmak kapısının açılması konusunda epeyi yol alındığı doğrultusunda.
Rum lider Hristofyas, birçok konuda Cumhurbaşkanı Talat’ın önerilerini mantıklı ve uygulanabilir bulmuş görünümde.
Yeşilırmak kapısının özelliği, Lokmacı kapısı, Akyar, Metehan ve diğerleri gibi Mayıs 2004 tarihli Yeşil Hat Tüzüğü kurallarına tabi olmaması ve kendine has bir statüsünün bulunması.
Bu nedenle de Yeşilırmak kapısı AB’nin yayınladığı listede yok.
Kapının açılması ile ilgili tüm inisiyatif tamamen iki liderin elinde ve uhdesinde.
Aynen bir satranç oyunu gibi her iki lider de doğal olarak temsil ettikleri halkın çıkarları doğrultusunda hamleler yapıyor.
Daha evvelki yazımda bahsettiğim ve “Adı üstünde tanımlamak mı ister” dediğim” Serbest Geçiş” ilkeleri üzerindeki anlaşmazlıkların büyük bir çoğunluğu aşılmış olduğu ve Elektrik konusunda da mutabakatın sağlandığı yönünde.
Hristofyas, Cumhurbaşkanı Talat’a, Yeşilırmak kapısının açılması için başlatılan görüşmelerin daha başında verdiği sözleri, Rum siyasi parti liderlerinden ve milletvekillerinden tepkiler gelmeye başlayınca sulandırmak ve çarpıtmak yönüne gitmişti.
Ve ilk sorunu da daha başından beri olumlu baktığını söylediği “Serbest Geçiş” tanımı üzerinde çıkarmıştı.
“Serbest Geçiş” tanımlamak mı ister?.
Adı üzerinde, “Serbest Geçiş”, herkesin de aynı şekilde anladığı ve algıladığı şekliyle “Her hangi bir kısıtlamanın olmadığı geçiş” demektir.
Aslında Hristofyas’ın bu yapay itirazının kökeninde bölgede olmayan ve insanca yaşam için elzem olan “Elektrik enerjisi” yatıyor.
Bölgede elektrik bugüne kadar hiç olmadığı gibi, elektrik direkleri, dağıtım telleri, trafolar, sokak lambaları ve benzeri elektrik dağıtımına yarayan alt yapı da yok.
Küçük bir jeneratör ve bu jeneratörün ürettiği elektriği, hayati derecede gereksinim duyulan noktalara taşıyan basit direkler ve bu direklerin üzerine çekilmiş, evlerimizdeki uzatma kablolarının benzeri ama biraz daha iyisi, tek faz enerji kabloları oluşturuyor.
Günde 24 saat çalışan Jeneratörün yakıt gereksinimi de, denizden yapılan taşıma ile doldurulan mazot tanklarından sağlanıyor.
Hristofyas, jeneratörler için karayolundan mazot götürülmesine önce “Evet” dedikten sonra, ilgili birimlerden aldığı “Uluslararası hukukta “Mazot” stratejik askeri malzeme olarak tanımlanmaktadır, geçişi kabul edilemez” uyarısı ile söz konusu “Evet”ini “Hayır”a dönüştürmüştü ve görüşmeler de iyice sıkıntıya girmişti.
Cumhurbaşkanı Talat, oyuncusu olduğu bu politik satrançta hemen karşı bir hamle yapmış ve “Mazot”un kara yolundan taşınamaması durumunda bölgeye elektrik verilmesini talep etmişti.
Gelen bilgiler o ki, Hristofyas “Bölgeye elektrik verilmesini” Mazotun kara yolundan taşınmasına tercih ettiği yönünde.
Büyük bir olasılıkla Cumhurbaşkanı Talat, kendi önerisi olan bu alternatifi kabul edecek ve Yeşilırmak Kapısının açılması önündeki engellerden bir tanesi daha ortadan kalkmış olacak.
Geriye sadece “Serbest Geçiş” tanımlaması içinde yer alan küçük bir ayrıntı kalmış olacak.
Serbest Geçiş ilkeleri içinde yer alan “KKTC Vatandaşları” kelimeleri ise nerede doğduklarına ve ebeveynlerinin kimler olduklarına bakılmaksızın, ayırımsız tüm KKTC vatandaşlarını tanımlamaktadır.
İşte tek sıkıntı veya bir başka tanımlamayla, kapının açılmasını geciktiren “Küçük Sorun” burada.
Aslında Rum tarafı “KKTC Vatandaşları” tanımını da kabul etmiş pozisyondadır ve sorun sadece söz konusu “KKTC Vatandaşları”nın Yeşilırmak’tan Erenköy’e nasıl, ne ile ve hangi koşullarda gideceklerinde takılıp kalmıştır.
Olayların akışı belli ediyor ki, her iki lider de Yeşilırmak kapısının açılması için istekli ve kapının açılması için yaşanan sorunları, şöyle veya böyle Haziran ayı çıkmadan çözecekleri yönünde…
