AB’de Türkiye için “İmtiyazlı ortaklık” kavramımı gelişiyor? |
 |
Prof. Dr. Ata ATUN |
|
Alman Hıristiyan Demokrat Parti Başkanı Angelika Merkelin, Avrupa Birliği Komisyonunun açıklamasından sonra Türkiye için, daimi ve tam bir AB üyelik yerine üstüne basa basa “İkinci sınıf” üye statüsünden veya diğer bir tanımla “İmtiyazlı Ortaklık” statüsünden bahsetti.
Düşünülen aynen şöyle: “İmtiyazlı ortaklık ifadesi tam üyeliğe alternatif değildir. Bu, önümüzdeki müzakere süreci için Türkiye için pratik bir çözümdür. Türkiye bu kadar uzun süre bekleyeceğine, imtiyazlı ortaklık statüsünden yararlanmalıdır. Bu Türkiye’nin uzun yıllar sonra elde edeceği üyeliğini tamamlayıcı bir adım olacaktır.”
Hıristiyan Demokrat Parti’nin (CDU) seçim kampanyasının parçası olacağı kesinleşen bu konu şimdilik resmi devlet politikası değil. HDP (CDU), Avrupa Konseyi’nin Aralık ayında yapacağı toplantıya ve oylamaya katılmıyor. Ama büyük olasılıkla Mart 2006’dan itibaren, Avrupa Konseyi’nde Almanya’nın oyunu (Allah korusun) eğer ölmez veya Parti Başkanlığını kaybetmez ise Bayan Merkel kullanacaktır. Bu aşamada yukarıdaki öneri veya düşünce yani “İmtiyazlı Ortaklık” kavramı kesin olarak 2006’dan itibaren Türkiye dosyasında gündeme gelecektir.
Avrupa Birliği Komisyonu’nun Avrupa Parlamentosu ve Konseyi için hazırladığı fikir alış verişi paketinde, Türkiye ile müzakerelerin üç ayaklı strateji çerçevesinde yürütülmesi öngörülmektedir. Bu müzakere döneminin son günü ve son aşaması belli olmadığı için de sonuç garanti değil. Yani Türkiye’nin tam üye olarak Avrupa Birliği ailesine alınacağını hiç kimse kesinlikle söyleyemiyor. Bu olasılığa karşı Türkiye lehine üretilen çözüm ise müzakerelerin sonucunda gelecek olan tam üyeliğin diğer üye ülkeler tarafından onaylanması sürecinin sonuçları ne olursa olsun “Türkiye ile Avrupa Birliği arasındaki ilişkilerin, Türkiye’nin Avrupa ailesi içine tam olarak girmesini güvence altına almak olmalıdır” fikridir.
İşte bu cümle “İmtiyazlı Ortaklık” statüsüne kapı açarak bu fikre ve olasılığa yataklık yapmaktadır.
İmtiyazlı Ortaklık bir yerde AB içinde güvenli ve sağlam bir temel veya kökü derinlere giden sarsılmaz bir alt yapı. İşte akıllardaki bu “İmtiyazlı ortaklık” formülünün alt yapısını oluşturacak yaklaşımlar, düşünceler ve fikirler, Türkiye’nin yıllar boyu sürecek müzakereler sonucunda AB’ye tam üye olarak kabul edilmemesi olasılığına karşı alternatif çözüm olarak Avrupa belgelerine girmiş durumda.
Müzakereler başladıktan sonra hiç beklenmedik yerlerden, mesela Kıbrıs (Rum) Cumhuriyeti’nden, sürecin önüne engeller çıkartılacağı anlaşılıyor. Türkiye’nin önündeki uzun müzakere süreci içinde, her an tetikte olması ve her an ipuçlarını doğru değerlendirecek donanımda olması gerekmektedir. Dünkü yazımızda bahsettiğimiz gibi, AB-İKO toplantısı fiyaskosundan sonra Türkiye’nin Kıbrıs (Rum) Cumhuriyeti ile fiili Gümrük Birliğinin açıklaması gibi yanlış zamanlamalı açıklamaların ve adımların, doğru zamanda yapılmasının Türkiye ve KKTC açısından çok faydalı ve puan toplayıcı olacağıdır.
Eğer Türkiye’nin Kıbrıs (Rum) Cumhuriyeti ile fiili Gümrük Birliğini yürürlüğe koyduğu açıklaması AB-İKO toplantısından önce yapılsaydı, belki de Türkiye ve KKTC olarak bizleri çok üzen bu fiyaskoyu ve aşağılamayı yaşamayabilirdik….
